Deze website maakt gebruik van cookies. Met functionele- en analytische cookies zorgen we er voor dat website goed werkt en verbeteren wij onze websites. Ook plaatsen we marketing cookies om je van persoonlijke content te voorzien. Wil je dit niet? Kies dan voor weigeren, we plaatsen dan alleen functionele en analytische cookies. Meer informatie.

Terugblik themabijeenkomst verkeersveiligheid en data

Reeks 'De Slimme Stad'

Donderdag 20 oktober vond in Utrecht de vijfde themabijeenkomst plaats in de serie ‘Slimme stad, slimme data’. Het onderwerp van deze bijeenkomst was Verkeersveiligheid en data. Deze bijeenkomst was ook via een webcast op afstand te volgen.
 
  • Er is veel in beweging rondom het inwinnen en vastleggen van ongevallendata. Zo wordt gewerkt aan steeds nauwkeuriger ongevallendata en zijn er websites en apps waarop weggebruikers zelf ongevallen of gevoel van onveiligheid kunnen melden. Ook worden indicatoren ontwikkeld en toegepast om de veiligheid van het wegennet preventief te kunnen beoordelen; de zogenaamde Safety Performance Indicators (SPI). Dit alles was aanleiding voor een bijeenkomst over verkeersveiligheidsdata in de reeks over de slimme stad. Voor de pauze lag de nadruk op de verrijking van ongevalsdata. Na de pauze gingen sprekers in op een preventieve aanpak van verkeersonveiligheid.

    De genodigde sprekers kregen de volgende vragen mee ter voorbereiding:

    • Hoe maak je op een slimme manier gebruik van bestaande databronnen bij het vormgeven en verbeteren van je verkeersveiligheidsbeleid en de uitvoering daarvan?
    • ​Welke instrumenten heb je als wegbeheerder ter beschikking?
    • Wat zijn de laatste ontwikkelingen rondom safety performance indicators (SPI’s)?


    Onder leiding van dagvoorzitter Wilma Slinger werd een indrukwekkende serie lezingen afgewerkt. 

    Preventieve en pro-actieve aanpak

    Letty Aarts startte met een overkoepelend verhaal waarin ze de historie schetste van de ongevalregistratie en aanvullende databronnen en ze schetste de aanpak om preventief naar risico’s te kijken voor je beleid m.b.v.  strategische prestatie-indicatoren (SPI’s).

    Je hebt beleidsmaatregelen en de uitkomst van die beleidsmaatregelen kun je formuleren in de vorm van een SPI.  Je kijkt dan niet alleen meer naar slachtoffers, maar naar alle factoren die daaronder zitten.

    Verrijking data

    Erik Donkers vertelde als tweede spreker over het verrijken van de traditionele ongevallendata (BRON) met gegevens van verzekeringsmaatschappijen; de STAR database. Hiervoor is een speciale app ontwikkeld die ook gebruikt kan worden wanneer men geen schade wil claimen. Het geheel zou nog betrouwbaarder worden wanneer ook gegevens van de marechaussee en van bergingsbedrijven zouden kunnen worden meegenomen. 

    Erik kwam met een primeur: Er komt een extra database binnen de VIA-software met hergeleverde gegevens van de politie over de jaren 2014 en 2015. Over deze jaren zijn de gegevens verder aangevuld (verbetering locatiebepaling) en er is sprake van grotere aantallen. Door allerlei oorzaken konden deze gegevens niet geïmplementeerd worden in BRON. VIA kiest ervoor om nu een extra database te maken met deze gegevens. Verwachting is dat in 2016 de cijfers weer kunnen meelopen met BRON.
    In de software komt ook een nieuwe applicatie: de BLIQ rapportage, deze is bedoeld voor beleidsmakers en de raad die ondersteunend is aan regionale samenwerking.
    Vervolgens werd in de vorm van drie duo-presentaties de meer praktijkgerichte toepassing getoond. 

    Meer ongevallen zichtbaar

    Sipke van der Meulen van (ROF) ging samen met Karin Klein Wolt (VeiligheidNL) in op een pilot project waarbij gegevens  uit het letselinformatiesysteem (LIS) van de spoedeisende hulp (SEH) werden gebruikt om de BRON-gegevens te verrijken. Het ziekenhuis registreert waar, wanneer en onder welke omstandigheden ongevallen op de weg hebben  plaatsgevonden.

    Hierdoor bleek dat er fors meer ongevallen met gewonden plaatsvinden dan uit de formele registratie blijkt. In kwartaal 4 van 2015 ging het om 193 ‘nieuwe’ ongevallen Het gaat dan met name om ongevallen met fietsers en oudere voetgangers en eenzijdige ongevallen.

    Verkeersveiligheidmonitor

    Henk Walma (ROV Oost-Nederland) deed met Peter Morsink (Royal HaskoningDHV) verslag van de verkeersveiligheidsmonitor. Met deze monitor kunnen gemeenten in Oost-Nederland zien hoe ze het doen op het gebied van de verkeersveiligheid en ze kunnen zich vergelijken met andere gemeenten. 

    Er is gebruik gemaakt van de verkeersveiligheidsbeleidspiramide met indicatoren op verschillende lagen. Er is gezocht naar indicatoren die uiteindelijk iets kunnen zeggen over verkeersveiligheid (mens-voertuig-weg).
    De gebruikte bronnen zijn daarbij:

    • BRON/Viastat ongevallendata (glijdende schaal methodiek)
    • KING: www.waarstaatjegemeente.nl
    • Enquête gemeentelijk verkeersveiligheidsbeleid
    • Gegevens Fietsberaad
    • CBS statline
    • CJIB gegevens

    Gemeentelijke spi’s

    Laatst in de rij waren Eric de Kievit van de gemeente Amsterdam en Jan-Kees van Elderen van de gemeente Nissewaard, die nader ingingen op het gebruik van verkeersveiligheidsindicatoren (SPI’s) in hun eigen gemeentelijk verkeersveiligheidsbeleid.

    Amsterdam heeft hiervoor samen met SWOV een Network Safety Index ontwikkeld. Deze is onder andere gebaseerd op de safety performance indicators (SPI) voor gedrag: Snelheid, Rijden onder invloed, Roodlicht negatie, Fiets (verlichting, voorrang, rijrichting) en Afleiding in verkeer. Deze zijn gecombineerd met risico verhogende aspecten van de weginrichting, zoals paaltjes op het fietspad, slecht wegdek. De methode vormt de basis voor de gemeentelijke verkeersveiligheidsaanpak.
    De gemeente Amsterdam heeft een nieuw meerjarenprogramma verkeersveiligheid vastgesteld dit jaar waarin deze aanpak ook is toegelicht en een infographic is opgenomen over de uitkomst van de metingen op het gebied van gedrag. 

    Jan Kees van Elderen heeft voor de gemeente Nissewaard de landelijke SPI’s naar de gemeentelijke omstandigheden ‘vertaald’. Zo kan rood licht negatie uit de data bij verkeerregelinstallaties gehaald worden en heeft hij waarnemers ingezet om vast te stellen in hoeverre fietsers worden afgeleid door smart-phone-gebruik. Het primaire doel was daarbij om verkeersveiligheid weer op de politieke agenda te krijgen. Van daaruit kunnen maatregelen ontwikkeld worden. Dit zal dan een mix van infrastructuur en gedragsbeïnvloeding zijn.

    Conclusie

    Duidelijk is dat er een hoop initiatieven zijn die erop gericht zijn om, zowel vooraf als achteraf, inzicht te krijgen in risico’s voor de verkeersveiligheid. Een item wat nog wel naar voren kwam is zaken rondom privacy. 
    Verschillende initiatieven lopen tegen privacy-kwesties aan waar nog geen duidelijkheid over is. Bijvoorbeeld het Verbond van Verzekeraars bij het STAR-initiatief. Zij leveren nog niet aan BRON vanwege privacy-onduidelijkheid. In het voorjaar 2018 komt een Europese verordening over privacygegevens. De rijksoverheid gaat kijken of hierop aanvullende wetgeving nodig is zodat je bijv. vrijstelling kan geven in bepaalde situaties.

    Webcast en presentaties

    Alle presentaties zijn ten behoeve van de webcast online beschikbaar gesteld. Hier kunt u ze bekijken inclusief de gehele bijeenkomst.

    Overige themabijeenkomsten en terugblikken

    Deze bijeenkomst was de vijfde bijeenkomst uit de themareeks ‘De Slimme Stad’. 
    • 25 februari 2016: Slimme beleidsontwikkeling en data – terugblik
    • 20 april 2016: De slimme stad faciliteert ketenmobiliteit, de rol van data – terugblik
    • 23 juni 2016: Slimme stedelijke gebiedsontwikkeling en data – terugblik
    • 22 september 2016: Slimme bereikbaarheid van de stad en data – terugblik
    • 1 december 2016: Parkeren en data  – terugblik
Scroll naar boven