Effecten en uitdagingen van MaaS, handelingsperspectieven voor concessieverleners

Aan de hand van voorbeelden uit binnen- en buitenland komen de volgende onderwerpen aan de orde: reisgedrag, ruimtelijke inrichting en openbare ruimte, samenwerking, toegankelijkheid, wet- en regelgeving, en technische infrastructuur. Hieronder volgt van elk onderwerp een voorbeeld.
 
1. Reisgedrag
Reizigers in Groningen parkeren gratis en maken vervolgens voor 6 euro met maximaal vijf personen met de bussen van Q-link een retourrit tussen P+R-terrein en centrum.
 
2. Ruimtelijke inrichting
In het centrum van Göteborg (Zweden) is bij de ontwikkeling van een appartementencomplex, een duurzaam mobiliteitsaanbod gerealiseerd met alleen een paar parkeerplaatsen voor deelauto’s. De nieuwe bewoners hebben exclusief toegang gekregen tot een op maat gemaakte MaaS-dienst. Bestaand uit deelvoertuigen (fietsen, e-bike, e-bakfietsen, deelauto’s en een e-scooter) en openbaar vervoer. Twee bushaltes en een tramhalte liggen vlakbij en mensen krijgen 20 procent korting.
 
3. Samenwerking
Dagelijks reizen tienduizenden studenten, medewerkers en bezoekers naar Nijmegen Heijendaal naar de onderwijsinstellingen en het academisch ziekenhuis. Sinds september 2018 beginnen de colleges op de universiteit een kwartier eerder, de lessen op de hogeschool een kwartier later. Het aantal treinreizigers is met gemiddeld met 22 procent afgenomen in het drukste kwartier en het aantal busreizigers met 10 procent. Hierdoor is de extreme drukte verminderd.
 
4. Toegankelijkheid
In Finland wees een MaaS-pilot op het platteland uit dat ouderen, al dan niet met een mobiliteitsbeperking, bereid zijn hun ritten te delen met reguliere reizigers en meer vormen van (taxi)vervoer gebruiken als dit ontsloten wordt via een app.
 
5. Wet- en regelgeving
In Antwerpen zijn aanbieders van deelmobiliteit verplicht hun vervoeraanbod te ontsluiten via minimaal twee MaaS-dienstverleners. Hiermee wordt monopolievorming tegengegaan.
 
6. Infrastructuur
In Berlijn gaf het regionale (publieke) ov-bedrijf BVG de opdracht aan platformontwikkelaar Trafi uit Litouwen om een publiek MaaS-platform te ontwikkelen. Het platform is volledig in handen van BVG en gaat steeds meer vormen van mobiliteit (publiek en privaat) ontsluiten en aanbieden.
 
De notitie is tot stand gekomen op verzoek van het OV-managersoverleg van DOVA.